1. Khi “giấc mơ Nhật Bản” không còn chỉ là ước mơ
Trong hơn 10 năm qua, Nhật Bản luôn nằm trong top 3 quốc gia tiếp nhận lao động Việt Nam nhiều nhất thế giới. Với hàng trăm nghìn người Việt đang sinh sống, học tập và làm việc tại Nhật, “giấc mơ Nhật Bản” từng là biểu tượng của sự thành công: lương cao, kỷ luật, môi trường văn minh.
Tuy nhiên, bước sang năm 2024 – 2025, nhiều yếu tố kinh tế thay đổi, đặc biệt là đồng Yên Nhật liên tục giảm giá, khiến không ít người đặt câu hỏi:
“Liệu Nhật Bản còn là nơi lý tưởng để đi xuất khẩu lao động nữa không?”
Để trả lời câu hỏi này, hãy cùng nhìn lại toàn cảnh thị trường lao động Nhật Bản hiện nay, những thách thức mới, và quan trọng hơn – những giá trị lâu dài mà Nhật vẫn mang lại cho người lao động Việt Nam.
2. Tình hình xuất khẩu lao động Nhật Bản năm 2025
2.1. Việt Nam vẫn là đối tác nhân lực lớn nhất của Nhật Bản
Theo Cục Quản lý Lao động Ngoài nước, tính đến đầu năm 2025, có hơn 520.000 người Việt Nam đang làm việc tại Nhật Bản, chiếm gần 25% tổng số lao động nước ngoài tại quốc gia này.
Nhật Bản vẫn đang thiếu hụt hơn 1,6 triệu lao động trong các lĩnh vực:
-
Xây dựng, cơ khí, sản xuất chế biến.
-
Điều dưỡng, y tế.
-
Nông nghiệp, thực phẩm.
-
Dịch vụ, nhà hàng – khách sạn.
Điều này cho thấy nhu cầu tiếp nhận lao động nước ngoài vẫn rất cao, đặc biệt với nguồn nhân lực trẻ từ Việt Nam.
2.2. Các loại visa làm việc phổ biến
Hiện nay, người Việt sang Nhật làm việc theo 3 diện chính:
-
Thực tập sinh kỹ năng (TITP) – thời hạn 3–5 năm.
-
Kỹ năng đặc định (Tokutei Ginou) – có thể gia hạn và làm việc lâu dài.
-
Kỹ sư, kỹ thuật viên – trình độ cao, lương và chế độ tốt nhất.
Cả 3 diện đều tiếp tục được Chính phủ Nhật duy trì và mở rộng trong năm 2025.
3. Thực tế: Đồng Yên giảm giá – ảnh hưởng ra sao?
3.1. Đồng Yên mất giá – nguyên nhân chính
Kể từ năm 2022, do chính sách tài chính nới lỏng, đồng Yên Nhật (JPY) đã giảm mạnh so với USD và VNĐ.
-
Tỷ giá 1 JPY hiện chỉ khoảng 150–160 VNĐ, so với mức 200–220 VNĐ cách đây vài năm.
Điều này dẫn đến thu nhập quy đổi về Việt Nam giảm. Ví dụ:
-
Một lao động lương 200.000 yên/tháng → trước đây ~40 triệu VNĐ → nay chỉ còn ~30 triệu VNĐ.
3.2. Nhưng cần hiểu đúng bản chất
Dù Yên giảm giá, chi phí sinh hoạt tại Nhật cũng không tăng mạnh, vì lạm phát ở mức thấp.
Quan trọng hơn, mức lương danh nghĩa ở Nhật vẫn giữ nguyên hoặc tăng nhẹ nhờ chính sách điều chỉnh lương tối thiểu.
=> Tính theo sức mua thực tế, người lao động tại Nhật vẫn có khả năng tiết kiệm tốt.
3.3. So sánh với các thị trường khác
Quốc gia | Mức lương TB (VNĐ/tháng) | Chi phí sinh hoạt | Cơ hội định cư | Rào cản ngôn ngữ |
---|---|---|---|---|
Nhật Bản | 30 – 45 triệu | Trung bình | Cao | Trung bình |
Hàn Quốc | 35 – 50 triệu | Cao | Trung bình | Khó |
Đài Loan | 25 – 35 triệu | Trung bình thấp | Thấp | Dễ |
Đức | 45 – 60 triệu | Cao | Rất cao | Khó |
Như vậy, dù Yên giảm, Nhật Bản vẫn giữ vị trí cân bằng giữa lương – chi phí – cơ hội phát triển, phù hợp với người Việt hơn nhiều thị trường khác.
4. Lý do Nhật Bản vẫn là điểm đến hàng đầu cho lao động Việt Nam
4.1. Thị trường ổn định, chính sách rõ ràng
Nhật Bản là một trong những quốc gia có quy định bảo vệ người lao động nước ngoài chặt chẽ nhất. Mọi quyền lợi – lương thưởng – bảo hiểm đều được pháp luật Nhật quy định cụ thể.
Không chỉ vậy, Nhật Bản và Việt Nam đã ký hiệp định hợp tác lao động song phương, giúp quản lý minh bạch và hỗ trợ người lao động khi xảy ra tranh chấp.
4.2. Cơ hội việc làm đa dạng
Từ lao động phổ thông, kỹ năng đặc định cho đến kỹ sư cao cấp, Nhật Bản mở cửa cho mọi trình độ.
Một người chỉ cần có sức khỏe và tinh thần cầu tiến đều có thể tìm được công việc phù hợp:
-
Nam giới: xây dựng, cơ khí, điện, công nghệ ô tô.
-
Nữ giới: thực phẩm, may mặc, điều dưỡng, nhà hàng.
4.3. Thu nhập ổn định, cơ hội tăng ca cao
Mức thu nhập cơ bản 180.000 – 250.000 yên/tháng, cộng thêm tăng ca có thể đạt 30 – 45 triệu VNĐ/tháng.
Dù thấp hơn trước về tỷ giá, nhưng người lao động vẫn có thể tiết kiệm được 600 – 800 triệu VNĐ sau 3 năm nếu chi tiêu hợp lý.
4.4. Môi trường làm việc an toàn, văn minh
Nhật Bản nổi tiếng với sự kỷ luật, sạch sẽ và tôn trọng con người. Người lao động Việt khi sang Nhật thường được rèn luyện:
-
Tác phong làm việc chuyên nghiệp.
-
Kỹ năng đúng giờ, trung thực và trách nhiệm.
Đây là tài sản vô hình quý giá khi họ quay về Việt Nam.
5. Những thách thức mới khi đi Nhật năm 2025
5.1. Cạnh tranh cao hơn giữa các nước
Không chỉ Việt Nam, hiện Nhật còn tiếp nhận lao động từ Philippines, Indonesia, Myanmar, Nepal. Điều này khiến doanh nghiệp Nhật có nhiều lựa chọn hơn – đòi hỏi ứng viên Việt cần rèn luyện tiếng Nhật tốt hơn.
5.2. Yêu cầu kỹ năng ngày càng cao
Các doanh nghiệp Nhật đang chuyển dần từ “lao động phổ thông” sang “lao động có kỹ năng”.
=> Người có bằng cấp, chứng chỉ nghề hoặc trình độ N3 – N2 sẽ có lợi thế rõ rệt.
5.3. Cuộc sống xa nhà và áp lực văn hóa
Sự khác biệt ngôn ngữ, văn hóa, thời tiết khiến nhiều lao động mới sang cảm thấy khó thích nghi. Vì vậy, cần có sự chuẩn bị tâm lý và đào tạo kỹ trước khi xuất cảnh.
6. Giá trị thật mà người lao động Việt nhận lại được khi đi Nhật
6.1. Thu nhập và tích lũy
Một lao động làm việc 3 năm tại Nhật có thể tiết kiệm 600 – 800 triệu VNĐ. Nếu kéo dài 5 năm, con số có thể lên đến hơn 1 tỷ VNĐ.
6.2. Kỹ năng nghề nghiệp
Người lao động được trực tiếp làm việc trong môi trường công nghiệp hiện đại, học được:
-
Quy trình sản xuất tiêu chuẩn Nhật Bản.
-
Kỹ năng vận hành máy móc, công nghệ tiên tiến.
-
Tác phong chuyên nghiệp – đây là lợi thế cực lớn khi về Việt Nam.
6.3. Ngoại ngữ
Sau 3–5 năm, phần lớn lao động đạt được trình độ tiếng Nhật tương đương N4 – N3.
Điều này giúp họ:
-
Dễ dàng tìm việc trong công ty Nhật tại Việt Nam.
-
Hoặc quay lại Nhật theo diện kỹ năng đặc định, kỹ sư.
6.4. Cơ hội phát triển lâu dài
Nhật Bản hiện cho phép chuyển đổi từ visa Thực tập sinh sang visa Kỹ năng đặc định nếu đủ năng lực.
Nghĩa là người lao động có thể ở lại Nhật hợp pháp lâu hơn, thậm chí định cư dài hạn.
7. Những hiểu lầm phổ biến cần được làm rõ
-
“Đi Nhật bây giờ không còn lời vì Yên rẻ” → Sai.
Thực tế lương ở Nhật vẫn ổn định, trong khi chi phí tại Việt Nam tăng nhanh hơn. -
“Nhật Bản bóc lột lao động” → Không chính xác.
Chỉ xảy ra với các công ty môi giới không uy tín. Khi đi qua đơn vị phái cử hợp pháp, người lao động được bảo vệ đầy đủ. -
“Đi Nhật chỉ dành cho người nghèo” → Sai.
Ngày nay, nhiều kỹ sư, sinh viên tốt nghiệp đại học chọn Nhật vì cơ hội nghề nghiệp và phát triển bản thân.
8. Xu hướng mới – Từ “xuất khẩu lao động” sang “hợp tác phát triển nhân lực”
Chính phủ Nhật đang dần thay đổi quan điểm: không còn xem người nước ngoài là “lao động tạm thời”, mà là nguồn nhân lực quốc tế.
Chính vì vậy, các chương trình mới như Tokutei Ginou (Kỹ năng đặc định) ra đời, cho phép:
-
Làm việc lâu dài tại Nhật.
-
Bảo lãnh người thân.
-
Có cơ hội định cư vĩnh viễn.
Đây là tín hiệu cho thấy Nhật Bản đang muốn giữ chân người lao động Việt có năng lực.
9. Lời khuyên dành cho người lao động Việt
-
Học tiếng Nhật sớm nhất có thể.
Tiếng Nhật tốt = cơ hội việc làm tốt + lương cao + môi trường tốt. -
Chọn ngành nghề phù hợp sức khỏe và năng lực.
Không nên chọn ngành chỉ vì “lương cao” mà không hợp thể chất. -
Đi qua công ty phái cử uy tín.
Tránh các đơn vị quảng cáo “0 phí – bay nhanh”, rất dễ rơi vào bẫy môi giới. -
Xác định mục tiêu dài hạn.
Đi Nhật không chỉ để kiếm tiền ngắn hạn, mà nên hướng đến học nghề, học tiếng, tích lũy kinh nghiệm.
10. Kết luận – Nhật Bản vẫn là “điểm đến vàng” nếu bạn đi đúng cách
Dù đồng Yên có giảm, dù nhiều quốc gia khác đang mở cửa tiếp nhận lao động, Nhật Bản vẫn là một trong những lựa chọn lý tưởng nhất cho người Việt Nam nhờ:
-
Nhu cầu nhân lực lớn và ổn định.
-
Môi trường làm việc văn minh, an toàn.
-
Chính sách pháp lý rõ ràng, bảo vệ người lao động.
-
Cơ hội phát triển, chuyển đổi visa và làm việc lâu dài.
Vấn đề không nằm ở việc “Nhật có còn đáng đi hay không”, mà là “bạn có chuẩn bị đủ hành trang để đi Nhật thành công hay chưa”.
Nếu bạn có tiếng Nhật, có kỹ năng nghề và chọn đúng công ty phái cử, thì Nhật Bản vẫn là vùng đất hứa cho tương lai của bạn.
Liên hệ tư vấn
Nếu bạn muốn được tư vấn chi tiết về các chương trình đi Nhật 2025 – gồm Thực tập sinh, Kỹ năng đặc định, và Kỹ sư – hãy liên hệ với:
Nippon Tsubasa Education (NTE JAPAN)
Website: https://ntejapan.com
Hotline: Đà Nẵng – 0585 999 985 | Huế – 0929 262 456 | Quảng Nam – 0935 000 128NTE JAPAN – Chắp cánh những ước mơ Nhật Bản